کتاب به سوی مدرسه فردا
کتاب به سوی مدرسه فردا(جلوه هایی از زندگی و اندیشه های دکتر محمود امانی طهرانی) دهمین کتاب از مجموعه کتب اندیشه‌ورزان است که به همت شرکت چاپ افست تدوین و در 500 نسخه در سال 1400 به زیور طبع آراسته شده است. همچون سایر آثار پیشین این مجموعه، بخش نخست در قالبی داستانی به زندگی خانوادگی و تجربه زیسته فرد مورد نظر پرداخته شده است.
بررسی کلیات این بخش نشان می دهد ذهن و ضمیر محمود امانی طهرانی در فضایی از سنت و مدرنیته در نوسان است. گاهی در امواج دنیای آرمانی سنتی خویش اعم از سیر و سلوک یک خانواده و خاندان مذهبی، محله خیابان ایران، مدرسه علوی، مسجد علی ابن موسی‌الرضا آن محله و ... غواصی می‌کند و زمانی دیگر پا در عرصه مدرنیته گذاشته، در علم و دانش و مدیریت و ... غور می‌کند. با این حال به فراست دریافته است که این شور دینی را با شعور علمی پیوند بزند. همین نکته کلید تمایز و تفاوت امانی با خیلی دیگر از مدیران است. او به نیکی توانسته حلقه وصل این دو عرصه را کشف کند و به زندگی‌اش معنا بخشد. اگر این حلقه وصل او کشف نشود، هر آن خواننده ممکن است او را ضد مدرنیته قلمداد کند. آنجا که رشد صنعتی را بانی و باعث فاصله گرفتن فرزندان پسر از پدران می‌خواند و حتی با ارجاعاتی از کتاب «مردِ مرد» بر آن تاکید می‌کند.
یک ویژگی دیگر محمود امانی طهرانی براساس بخش مذکور، روحیه انعطاف پذیری و چه بسا تسامح آمیز اوست. از کسی که در محیطی مذهبی به معنی سنت گرای آن نشو و نما یافته، انتظار چنین مشی و منشی کمتر می‌توان سراغ گرفت. به نظر می‌رسد ریشه این روحیه را در مرد و میدان عمل بودن او باید جستجو کرد. کمک کار پدر بودن در مغازه و کارگاه، او را ناچار ساخت تا با آدمهای واقعی کف کوچه و بازار تعامل داشته باشد. به طوری که موفق شد در مقام یک فرد مشتاق یادگیرنده از جامعه با انبوهی از افراد از ملیت‌ها، اقوام، مذاهب و ... مختلف همچون کارگران، بازاریان، رانندگان، مشتریان کارگاه و ... حشر و نشر داشته و آنچه را که باید از میانه‌روی و حسن معاشرت با مردم بیاموزد.
اما بخش دوم کتاب حاصل 9 مصاحبه کارشناسان حوزه تعلیم و تربیت با امانی طهرانی است. اعضای این میزگرد عبارتند از محمدرضا سرکارآرانی، محمدرضا حشمتی، محمدحسین رفیعی، جعفر ربانی، محبت‌الله همتی، محمد ناصری، محمود مهرمحمدی، آمنه احمدی، علی قربانی و سید محسن گلدانساز (مبدع مجموعه کتب اندیشه ورزان). مصاحبه کنندگان مذکور در طی این 9 میزگرد موضوعاتی به شرح: مدرسه به مثابه گفتمان، مدرسه کانون رشد و پیشرفت، ابعاد آموزش عمومی، عرصه‌های گسترده آموزش، کامیابی‌ها و ناکامی‌ها، از تجربه پروژه علوم تا مطالعه تیمز، مدرسه‌های خاص، سند تحول و سند برنامه درسی ملی و بالاخره تربیت معلم را مورد بازکاوی قرار داده اند. در این موضوعات از امانی طهرانی خواسته شده به عنوان فردی که «صاحب اندیشه معلمی، کارشناسی، مدیریتی، تجربه اجرایی و اندیشه آینده نگر» است، به سوالات پاسخ بدهد.
در واقع بخش اصلی و اساسی کتاب را همین بخش تشکیل می‌دهد. امانی طهرانی در این بخش با جواب‌های علمی به پرسش‌های مطروحه، آراء و نظرات حوزه تعلیم و تربیتش را طرح و تبیین می‌کند. البته بخش عمده‌ای از این نظرات مبتنی بر تجارب زیسته ایشان در دوران مدیریت تالیف کتب درسی و همچنین فعالیت در سایر بخش‌های آموزش و پرورش، سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی و همچنین سفرهای علمی خارجی و داخلی است.
بخش سوم کتاب دربرگیرنده تعدادی از مقالات ترجمه‌ای(یک مقاله) و تالیفی امانی طهرانی است. مقالات مذکور پیش از آن در مجلات رشد منتشر شده است. عناوین این مقالات عبارتند از: ساختار گرایی برای معلمان علوم(ترجمه)، کلاس معکوس بستری برای خودیادگیری، سواد علمی-فناورانه چیست؟، یادگیری رشددهنده، فارسی به مثابه زبان علم.
یادداش تهای سفر بعلاوه تعدادی از اسناد و عکس های ادوار مختلف زندگی امانی طهرانی ، پایان بخش این کتاب است.