دکتر محمود امانی ؛ اگر بخواهیم حال آموزش و پرورش خوب شود چه باید کرد

دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش با بیان اینکه فرهنگ مدرسه در تدریس و امتحان گیری سنتی کتاب های درسی خلاصه شده است در حالی که مدرسه کارکردی فراتر از این دارد، گفت: نهضت آگاهی بخشی نسبت به کارکردهای آموزش و پرورش را یک امر ضروری می دانیم که بخش عمده آن به افکار عمومی جامعه برمی گردد.
دبیرکل شورای‌عالی آموزش‌وپرورش با بیان اینکه فرهنگ مدرسه در تدریس و امتحان‌گیری سنتی کتاب‌های درسی خلاصه شده است در حالی که مدرسه کارکردی فراتر از این دارد. گفت: نهضت آگاهی بخشی نسبت به کارکردهای آموزش وپرورش را یک امر ضروری می دانیم که بخش عمده آن به افکار عمومی جامعه بر می‌گردد.

به گزارش روابط عمومی و امور بین‌الملل شورای‌عالی آموزش‌وپرورش؛ دکتر‌محمود امانی دبیرکل شورای‌عالی آموزش‌وپرورش، با بیان اینکه خیلی ها سئوال می‌کنند اگر بخواهیم حال آموزش‌و‌پرورش خوب شود چه باید کرد؟ گفت: پاسخ های متعددی می‌توان به این سوال داد اما پاسخ بنیادی این است که بهبود وضعیت آموزش بچه‌ها وابسته به افزایش سطح آگاهی عمومی جامعه نسبت به آموزش‌وپرورش است.

وی افزود: تا آحاد مردم یک ذهنیت درست و شفاف از وضع مطلوب آموزش‌وپرورش فرزندانشان پیدا نکنند، مشخص نیست بتوانیم کیفیت را ارتقاء ببخشیم، به عنوان مثال وجود فهم عمومی درست و فراگیر از بهداشت، سطح بهداشت را ارتقاء می دهد .بیماری که مثل کرونا شیوع می یابد  می دانیم باید همه رعایت کنیم تا وضعیت بهبود یابد.

دبیرکل شورای‌عالی آموزش و‌پرورش با بیان اینکه اگر یک چارچوب مطلوب از آموزش، تربیت، مدرسه و تک تک نهادها و افراد داشته باشیم اوضاع آموزش‌وپرورش خوب می‌شود، اظهار کرد: اگر مروری بر وضعیت آموزش در طول‌50 و60 سال اخیر داشته باشیم گویی تمام ذهن مردم، دانش‌آموزان و معلمان درباره یک مدرسه و ماموریتشدر این خلاصه شده که کار اصلی این است بچه‌ها تعدادی کتاب درسی را بخوانند، امتحان بدهند و تمام.

امانی ادامه داد: فرهنگ مدرسه در تدریس و امتحان‌گیری سنتی کتاب‌های درسی خلاصه شده است در حالی که مدرسه کارکردی فراتر از این دارد، معاونت‌های مختلف چون پرورشی و تربیت بدنی تلاش‌های بسیاری می‌کنند و طرح‌های بسیاری وارد مدارس می‌کنند اما به علت غلبه این فرهنگ معمولا توفیق بزرگ به دست نمی‌آورند باید برای تغییر این نگاه تلاش کنیم.

وی باتأکید براینکه نهضت آگاهی بخشی در باره آموزش‌وپرورش را یک امر ضروری می‌دانیم که بخش عمده آن به افکارعمومی جامعه ‌بر می‌گردد. گفت: باید تا جایی که می‌توانیم کمک کنیم تا افراد نسبت به وضع مطلوب، نگاه عینی و عملیاتی پیدا کنند.

دبیرکل شورای‌عالی آموزش‌وپرورش با بیان اینکه معتقدم باید به مدرسه کمک کنیم، جایگاهش را به رسمیت بشناسیم و به آن اعتماد کنیم، اضافه کرد: در باب بازگشایی، امتحانات، زمان بندی، شیوه آموزش و غیره به مدرسه جایگاه داده‌ایم هم در مصوبات شورا و هم در شیوه نامه‌ای که وزارتخانه ابلاغ کرد. آنچه بر این موضوع تاثیر می‌گذارد یکی عوامل بیرونی است که تغییرات و نوساناتی در تصمیم‌گیری‌ها و سیاست هایشان دارند که شاید اقتضای شرایط بحران کرونا باشد.

وی ادامه داد: دوم به خود ما بر‌می‌گردد که عادت کرده‌ایم تصدی‌گری کنیم. باورم بر این است که باید به جایگاه مدارس توجه داشته باشیم. اصلاحات و تغییراتی که در آیین‌نامه اجرایی مدارس در دست بررسی و اعمال است، مدرسه محوری را پررنگ‌تر خواهد کرد.

امانی در پاسخ به پرسشی مبنی بر عدم نظارت شورای‌عالی برمصوبه‌اش پیرامون بازگشایی مدارس و تناقضات تصمیمات موجود در موارد مختلف از جمله ارزشیابی نوبت اول، گفت: سیاست‌گذاری، تصویب قوانین و نظارت بر اجرای مصوبات را در شورای‌عالی برعهده داریم. برحسن اجرای مصوبه بازگشایی مدارس نظارت می‌کنیم. ترکیبی بودن آموزش‌ها، واگذاری اختیاراتی به مدارس، نحوه ارزشیابی دروس و غیره در این مصوبه ذکر شده که رعایت می‌شود.  

دبیرکل شورای‌عالی آموزش‌و‌پرورش با بیان اینکه احتیاط در باب پیشگیری از اوج گرفتن پاندمی بیماری، برای ستاد ملی مقابله با کرونا یک اصل است و با توجه به آن تصمیم‌گیری می‌کنند، اظهار کرد: وزیر آموزش‌وپرورش پیرامون اهمیت پایه اول و دوم ابتدایی و فنی و حرفه‌ای به رئیس جمهور نامه نوشته و ایشان آن را تایید کرده، اما به هرحال اطلاعات ستاد کرونا از وضعیت جامعه و خطرهایی که آنها پیش‌بینی می‌کنند منجر به چنین تصمیمی می‌شود که آموزش حضوری نباشد.

دبیرکل شورای‌عالی‌آموزش‌وپرورش در باره علت معطل ماندن چند ساله برخی طرح‌ها و برنامه‌ها جهت طرح در صحن علنی شورای‌عالی گفت: متن‌هایی که به صحن اصلی می‌رود باید کامل و دقیق باشد. گاهی در کمیسیون نقص‌هایی به یک برنامه وارد می‌شود که به تولید کنندگان بر می‌گردد. ترمیم متن‌ها طول می‌کشد  تا برگردد. ظاهراً برنامه درکمیسیون است اما به آن درجه‌ای از درستی که باید باشد، نرسیده مثل برنامه نظام جامع مشاوره که نمونه‌ای از آن است که اخیراً کار آن نهایی شده است.

وی افزود: بنابر این طوری نیست که جریان کارها در شورای‌عالی، جریان کندی باشد. روند برنامه‌های سالانه روند اطمینان بخشی است و برای اینکه موضوع را عینی‌تر وعملیاتی پیش ببریم از مدتی قبل ملاقات‌های مستقمیمی با معاونت‌ها را تدارک دیده‌ایم. هفته گذشته معاونت پرورشی با تمام مدیران و مشاوران مهمان ما بودند و مطالبات فی‌مابین را مرور کردیم و نظامنامه مربوط به مشاوره و راهنمایی هم از همین دست بود که نسخه نهایی هفته قبل تحویل ما شد که به زودی در صحن علنی شورای‌عالی آموزش‌وپرورش بررسی و تصویب خواهد شد.

امانی: در باره واگذاری مهدهای کودک به آموزش‌وپرورش نیز گفت: اخیرا شورای‌عالی انقلاب فرهنگی دو مصوبه داشت که یکی در باب جذب  معلمین بود و دیگری واگذاری مهدهای کودک به آموزش‌وپرورش. در فرمایشات‌11 شهریور ماه 99 مقام معظم رهبری، ساماندهی مهدهای کودک مورد توجه قرار گرفت و شورای عالی انقلاب فرهنگی یک مصوبه بسیار کوتاه در این باره داشت مبنی بر اینکه از طریق ایجاد یک مرکز یا سسازمان مستقل و وابسته به آموزش‌وپرورش ساماندهی امور کودکان دنبال شود.

وی تأکید کرد: باساماندهی امور تربیت کودکان صد درصد موافقیم و فکر می‌کنیم آنقدر اهمیت دارد که باید نهادی باشد تا سازماندهی این کار را از صف تا صد برای بچه‌ها صفر تا شش سال برعهده بگیرد. هم اکنون در باره این مرکز یا سازمان، پیش‌نویس یک اساسنامه تهیه شده و معاونت‌های مربوط در حال بررسی و اظهار نظر هستند.

امانی افزود: جلسات فشرده‌ای درحال برگزاری است و امیدواریم به یک سامانه ای برسیم که کار را سامان بدهد، نگرانی‌هایی وجود دارد که اگر این نوع کارها در حد توسعه تشکیلاتی بماند ممکن است به بچه‌ها و مدارس نفع آنچنانی نرسد، مهمترین کار این است که طراحی کار به گونه‌ای باشد که منفعتش برای ذینفعان بیشینه باشد و نه صرفاً توسعه اداری کار صورت گیرد با وزیر محترم صحبت کردیم تا چارچوب کار طوری بسته شود که منفعت مردم بیشتر باشد و تنها به دنبال توسعه اداری و ساختاری نباشیم.  

دبیرکل شورای‌عالی‌آموزش‌وپرورش‌درباره موضوع هدایت تحصیلی گفت: یک ضلع مشکلات هدایت تحصیلی، فرهنگسازی است. یک بار هم خیز خوبی در وزارتخانه برداشت شد اما در آن نقطه‌ای که با خواست عمومی برای ورود به رشته خاصی مواجه می‌شویم، فرصت کارهای اینگونه از ما گرفته می‌شود و گویی جریان اجتماعی به وجود می‌آید که نمی‌توان برخورد سلبی با آن داشت. مقاومت اجتماعی و برچسب هایی که جامعه ناخود آگاه برافراد و رشته‌های تحصیلی می‌زند در این زمینه نقش قابل توجهی دارد.

امانی: در پاسخ به پرسش دیگری درباره محتوای دوره تربیت کودکان صفرتا شش ساله خاطر نشان کرد: یک سوال مهم این است که آیا قرار است تصدی‌گری انجام شود و سفره این کار را باز کنیم؟ ممکن است نظرات مختلفی مطرح باشد اما به عنوان دبیرکل شورای‌عالی آموزش‌وپرورش معتقدم نباید توسعه تشکیلاتی بدهیم

بلکه باید نوع کار رگولاتوری، تنظیم گری و سیاست گذاری باشد. نباید یک نوع تولی گری و محدود کردن ناشی از آن و کاستن از امکانات دوره های تحصیلی بالاتر را برای توجه به این بخش داشته باشیم.

امانی اظهار داشت: آموزش‌وپرورش با جمع منابع مالی، خانوادگی و امکانات سایر نهادها مهدها را توسعه  کمی وکیفی بدهد بدون اینکه خودش را درگیر مسائل اداری و اجرایی گسترده کند، نگاه وزیر محترم هم با این موضوع انطباق دارد. در سطح شورای‌عالی روی این مبانی کار می کنیم، نقش ما مجری بودن برای کارها نیست بلکه سیاست‌گذاری، تقنین و نظارت است. اگر این مرکز راه بیفتد باید به موازات سند تحول یک الگوی نظری ویژه برای صفر تا شش سال آماده کرده و در اختیار داشته باشیم.

دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش درباره ارزشیابی‌های مجازی گفت: در باره ارزشیابی، نگرانی ها فراوان است. فرمول های معجزه آسا وجود ندارد. اما راهکارهای خوبی وجود دارد که ارزشیابی به ارتقای این دوره کمک می‌کند. یک نقطه شورانگیز و مشوق ما در فضای مجازی این است که ارزشیابی که می تواند محل آسیب باشد را به نقطه قوت تبدیل کنیم. نو‌آوری‌های خوبی در این زمینه شاهد بوده‌ایم.

امانی در باره موضوع حذف کنکور نیز گفت: موضوع کنکور همچنان پا برجاست و دیدگاه‌های فراوانی نسبت به آن مطرح است. با وجود اینکه در دوران کرونا همه چیز عوض شده اما فضای کنکور عوض نشده است. خوشبختانه تصور می کنم یک حساسیت، آگاهی و هوشیاری ملی در باب کنکور درحال شکل‌گیری است که تغییراتی را در پی خواهد داشت. معاونت متوسطه رایزنی‌هایی را در زمینه افزایش تاثیر سوابق تحصیلی در دست انجام دارد. مسئله کنکور از دید ما رها نشده، اما مشکلاتش همچنان پابرجاست تا با پیگیری‌های جدی بهبود یابد.

وی در باره مدارس در دوران پسا کرونا گفت: تغییراول به رسانه یادگیری بر می‌گردد که توسعه یافته است در آینده هم استفاده از آن‌ها تداوم خواهد داشت. قابلیت ال ام اس ها افزایش یافته است. شبکه شاد نیز هر روز در حال رشد است. و دوم تغییر علم و هنر یاددهی و یادگیری است، دیگر شاهد دوره‌های تدریس معلم محور انحصاری نخواهیم بود، تعامل رشد می‌کند و سوم تغییر کارکردهای مدرسه‌ای است.

دبیرکل شورای‌عالی آموزش‌وپرورش در باره تغییرات کتب درسی نیز اظهار کرد: برنامه درسی، کلان است اگر تغییراتی رخ می دهد در جزئیات است. جزئیات سازوکارهای قانونمندی دارد و هرکجا لطمه می‌خورد. این گونه اتفاقات می افتد. وزیر آموزش‌وپرورش دستور درستی در این زمینه صادر کرد و خواست تغییرات دوساله اخیر را از فیلتر درست خود عبور دهند و اگر لازم بود اصلاح کنند.

وی افزود: حساسیت در فضای مجازی در ایـن زمینه‌ها زیاد شده است.ایـن تغییـرات معمولا در فضـای رسانه‌ای خاص خودش مطرح می‌شود و این تصور را به وجود می‌آورد که تغییرات بسیار پر تعداد و پررنگ هستند در یک کتاب 100 صفحه ای حدود 500 المان داریم، ممکن است تغییراتی رخ دهد که پاره‌ای به بی سلیقگی، برخی به بی‌دقتی و موارد دیگر بر می‌گردد. کتاب‌های درسی ما در مجموع از این نوع اشکال‌ها و ایرادات که ایجاد نگرانی کرده پشتیبانی نمی‌کنند و نگاه تربیتی متوازنی دارند.

 امانی در باره سنجش صلاحیت حرفه ای معلمان عنوان کرد: این موضوع در دو بخش آموزش بدو خدمت است که صلاحیت حرفه ای را با آزمون اصلح دریافت می کنندو این موضوع در مجموع یک ترکیب آزمونی است، در این مورد کارهای زیادی در دانشگاه فرهنگیان انجام شد و یادگار مدیریت قبلی این دانشگاه است و برای ماده 28 اساسنامه هم دوره یک ساله داریم.

دبیرکل شورای‌عالی‌آموزش‌وپرورش ادامه داد: اما باید در زمینه تمدید گواهینامه صلاحیت حرفه‌ای نیز طبق قانون اقداماتی کرد و تولیدات جدید برحسب مصوبات اخیر شورای‌عالی انقلاب فرهنگی داریم تا به این موضوع سامان دهیم، چه نوع فعالیتی و با چه سازوکاری انجام شود البته کارهای مطالعاتی انجام و منتشر شده است و امیدواریم که چارچوب قانونی پیدا کند.