عزم دولت برای توسعه «عدالت آموزشی»
آموزش و پرورش با شعار «عدالت آموزشی» در دولت چهاردهم وارد مرحله تازه‌ای شد؛ تحولی که با کاهش مدارس کانکسی و سنگی، تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام، بهسازی فضاهای فرسوده آغاز و تا استاندارد و هوشمندسازی مدارس، ارتقای کیفیت یادگیری، افزایش سهم بودجه، جذب نیروی انسانی، ساماندهی رتبه بندی و... ادامه یافت، این در حالیست که خیرین و نهادهای عمومی نیز در این مسیر با دولت همراه شده و قرار است زمینه‌ساز محیطی استاندارد برای میلیون‌ها دانش‌آموز و معلم باشند، مسیری که رئیس‌جمهور آن را نقطه آغاز تحول اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور معرفی کرده است.
اقدامات انجام شده در حوزه آموزش و پرورش دولت چهاردهم در حالی صورت می‌گیرد که رئیس‌جمهور بر «تحقق عدالت آموزشی» به‌عنوان یکی از محورهای اصلی برنامه‌های دولتش تاکید داشته چرا که معتقد است آموزش و پرورش نقطه شروع تحول کشور است.
ایجاد کلاس‌های درس جدید در مناطق محروم، تجهیز فضاهای ورزشی، توزیع بسته‌های آموزشی برای دانش‌آموزان کم‌برخوردار، کاهش مدارس کانکسی و سنگی در استان‌های مرزی و روستاهای صعب‌العبور، افزایش سرانه کتابخانه‌ای مدارس، توسعه اردوهای علمی و مهارتی، راه‌اندازی مراکز مشاوره دانش‌آموزی، اجرای طرح‌های هوشمندسازی مدارس، توسعه زیرساخت‌های فناوری آموزشی، تأمین تجهیزات نوین برای کلاس‌های درس و راه‌اندازی سامانه‌های یادگیری مجازی با هدف کاهش فاصله آموزشی بین مناطق برخوردار و کمتر برخوردار جزیی از کارهای در دست انجام آموزش و پرورش است.
مسئولان آموزش و پرورش تأکید دارند که عدالت آموزشی تنها به معنای ساخت مدرسه نیست، بلکه ارتقای کیفیت یادگیری، دسترسی عادلانه به معلم متخصص، محتوای آموزشی استاندارد و امکانات مناسب برای تمامی دانش‌آموزان را شامل می‌شود.
پیگیری رتبه‌بندی و پرداخت مطالبات فرهنگیان
در همین راستا، طرح رتبه‌بندی معلمان با جدیت پیگیری شد و فرآیند پرداخت مطالبات فرهنگیان نیز در سال جاری سرعت گرفت به طوری که به گفته علی باقرزاده رئیس مرکز برنامه ریزی منابع انسانی و امور اداری، سال گذشته نزدیک به ۱۰۷ هزار نفر استخدام و امسال مجوز بکارگیری ۸۵ هزار نفر اخذ شده که بخشی به عنوان متعهد خدمت در دانشگاه فرهنگیان و دانشگاه شهید رجایی هستند و بخشی دیگر استعدادهای برتری‌اند که برای اولین بار جذب می‌شوند.
طبق بند ب ماده ۸۸ مجوز خاصی برای جذب حدود ۳۰۰۰ نفر از دانشجویان رشته‌های مهندسی برای تامین نیروی هنرآموز و هنرستان‌ها نیز در نظر گرفته شده است.
بررسی و تعیین رتبه ۳۰۰ هزار فرهنگی
مجوز استخدام ۷۳۰۰ نفر خدمتگزار داده شده که به زودی آگهی آن منتشر می شود. همچنین اعتراضات بیش از ۱۵۰ هزار نفر معترض آزمون استخدامی شنیده و پرونده‌هایشان بررسی شد و در نهایت حدود ۱۷ هزار نفر در جریان رسیدگی به استخدام‌ها تقریباً اعاده حق شدند.
از شهریور سال گذشته تا کنون درخواست‌های رتبه بندی حدود ۳۰۰ هزار نفر بررسی، رسیدگی و رتبه آن‌ها تعیین شد. همچنین مقرر شد هر کسی در آموزش پرورش استخدام شود، به محض سر کار رفتن از مزایای رتبه «آموزش یار معلم» استفاده کند که معادل حدود ۴۵ درصد افزایش در ردیف‌هایی است که قانون برای او پیش‌بینی کرده است.
افزایش ۳۰ درصدی حقوق خدمتگزاران
۳۰ درصد افزایش حقوق خدمتگزاران از دیگر اتفاقات خوب رخداده است میانگین حقوق خدمتگزارانی که سنوات بالا دارند حتی از بعضی معلم‌ها هم بیشتر شد و این برای همه خوشایند بود که این اتفاق افتاده است.
افزایش ۱۳۰ درصدی نرخ حق‌التدریس نیروهای آزاد
نرخ حق التدریس نیروهای آزاد تقریباً ۱۳۰ درصد افزایش داده شده، پیشتر میانگین دریافتی آن‌ها برای ۲۴ ساعت در هفته، حدود ۷ تا ۸ میلیون بود الان کمتر از ۱۳ میلیون برای این افراد حقوق برقرار نمی‌کنیم.
به گفته کارشناسان، رویکرد جدید دولت چهاردهم، نه تنها به بهبود زیرساخت‌های فیزیکی مدارس کمک می‌کند، بلکه زمینه‌ساز افزایش انگیزه تحصیلی، ارتقای کیفیت آموزشی و تحقق عدالت آموزشی واقعی در کشور خواهد بود.
افزایش ۶۷ درصدی بودجه آموزش و پرورش در سال ۱۴۰۴
به گفته فرهادی سخنگوی وزارت آموزش و پرورش نرخ و درصد افزایش رشد کل بودجه کشور در سال ۱۴۰۴ نسبت به سال ۱۴۰۳ حدود ۳۸ درصد بوده است که این عدد برای آموزش و پرورش ۶۷ درصد است یعنی توجهی که به بودجه آموزش و پرورش برای سال ۱۴۰۴ نسبت به سال ۱۴۰۳ شده، از میانگین کشور حدود ۳۰ درصد بیشتر بوده که نشان از توجه ویژه دولت به آموزش و پرورش در بحث تامین منابع مالی است، همچنین ۳۰ درصد بودجه آموزش و پرورش بیشتر دیده شدن، عدد درشتی است، چیزی حدود بیش از ۱۰ درصد از کل بودجه کشور را در خود جای داده است.
به گفته وی تا قبل از سال ۱۴۰۴ سهم آموزش و پرورش از کل بودجه حدود ۱۰ درصد بود که این عدد در سال ۱۴۰۴ به حدود ۱۲ درصد افزایش پیدا کرد و این یعنی سهم آموزش و پرورش از کل بودجه به طرز قابل توجهی افزایش پیدا کرد که نشان از نگاه حمایتی و ویژه به بحث آموزش و پرورش است.
برچیده شدن بیش از ۸۰۰ مدرسه سنگی به صورت کامل تا پایان امسال
همچنین در طرح نهضت عدالت آموزشی قرار است یک هزار مدرسه کانکسی مستقل از سیستم آموزشی کشور حذف و مدارس جدیدی با همت برخی نهادها از جمله بنیاد علوی و سپاه در مناطق محروم ساخته شود.
آنگونه که حمیدرضا خان محمدی رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس اعلام‌کرده، یکی از طرح‌های مهم دولت چهاردهم حذف مدارس سنگی در مناطق روستایی و محروم کشور است که ساماندهی مدارس سنگی ناایمن با شناسایی ۸۸۰ مدرسه سنگی در دستور کار نهضت مدرسه‌سازی قرار گرفته است، کار ساخت و جایگزینی این مدارس با استفاده از ظرفیت بنیاد مستضعفان و بسیج سازندگی در دست اقدام است. ساماندهی مدارس کانکسی با جمعیت بالای ۱۰ دانش‌آموز نیز با شناسایی ۱۰۰۳ مدرسه در دستور کار نهضت مدرسه‌سازی قرار گرفته که تا شروع سال تحصیلی به اتمام خواهد رسید.
همچنین در راستای اجرای طرح شهید عجمیان، ۱۱۰ هزار کلاس درس در مناطق محروم و کم برخوردار کشور بهسازی و مرمت می‌شود، در این طرح قرار است ۱۰ هزار گروه جهادی و ۱۵ هزار گروه متشکل از دانش آموزان، معلمان و اولیاء حضور داشته باشند تا در یک کار جهادی این مدارس تا قبل از مهرماه، تجهیز شوند.
حدود ۱۹ درصد از مدارس کشور نیازمند تخریب و بازسازی و مقاوم‌سازی هستند که ۱۳ درصد آن نیازمند مقاوم‌سازی و ۶ درصد نیازمند تخریب کامل برای احداثند. در نهضت توسعه عدالت در فضای آموزشی ساماندهی مدارس کانکسی مستقل بالای ۱۰ دانش‌آموز، ساماندهی مدارس سنگی ناایمن، ساماندهی کلاس‌های با تراکم بالای ۳۵ دانش‌آموز، افزایش سرانه فضاهای آموزشی در مناطق با سرانه کمتر از ۳ مترمربع، تخریب و بازسازی و مقاوم‌سازی مدارس فرسوده، تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام آموزشی، تربیتی و ورزشی و امکانات و تجهیزات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری مورد نیاز کلاس‌های آموزشی در دست انجام است.
نهضت توسعه عدالت در فضای آموزشی و پرورشی با مشارکت مردم در دولت چهاردهم با ایده شخص رئیس‌جمهور و با هدف‌گذاری بیش از ۷۲۰۰ پروژه با ۴۵ هزار کلاس درس آغاز شده که انتظار می‌رود در مرحله نخست و در مهرماه امسال بیش از ۲۲۰۰ پروژه آموزشی، پرورشی تحویل داده شود.
کاهش افت تحصیلی با اجرای طرح حامی
اگر بخواهیم شاخصی برای عدالت آموزشی که از اولویت‌های اصلی رئیس جمهور است اشاره کنیم باید ببینیم چه میزان از کودکان این سرزمین، فارغ از جنسیت، نژاد، زبان، فرهنگ، قومیت و مذهب، امکان حضور و ثبت‌نام در مدرسه را دارند. به گفته حکیم زاده معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش در این زمینه گام‌های بلندی برداشته شده به طوریکه امروز حدود ۹۸ درصد از دانش‌آموزان دوره ابتدایی تحت پوشش آموزش و پرورش قرار دارند. هرچند سهم ۲ درصد بازمانده‌ها کم به نظر می‌رسد، اما همان تعداد هم بسیار مهم است و تلاش می‌شود هیچ کودکی از این حق محروم نماند.
همچنین دولت برنامه‌ای برای حمایت از دانش آموزان با یادگیری ضعیف، طرح حامی را اجرا کرد که در این راستا در نوبت اول ارزشیابی کیفی توصیفی، دانش آموزانی که «نیازمند تلاش» و «قابل قبول» در کارنامه‌شان دریافت کرده بودند، شناسایی و آموزش مهارت‌های سواد پایه آن‌ها با استفاده از برنامه جبرانی اجرا شد که نتایج خوبی به همراه داشته است طوری که در نوبت دوم، در پایان خرداد ماه، ۴۹ درصد کاهش افت تحصیلی در این دسته از دانش آموزان ایجاد شد.
در مجموع، اقداماتی که دولت چهاردهم در حوزه آموزش و پرورش در مدت یک سال گذشته اجرا کرده نشان‌دهنده تمرکز بر توسعه پایدار نظام آموزشی و ایجاد فرصت‌های برابر یادگیری برای تمامی دانش‌آموزان، صرف‌نظر از موقعیت جغرافیایی و اقتصادی آن‌ها است.
مسئولان تاکید دارند که این مسیر در سال‌های آینده با سرعت بیشتری ادامه خواهد یافت تا مدرسه به‌عنوان کانون عدالت اجتماعی و پرورش سرمایه انسانی کشور نقش محوری خود را ایفا کند. منبع: ایسنا